kuzey kürdistan bölgeleri

kuzey kürdistan türkiyede yer alan, kürdistan toprakları için kullanılan bir ifadedir.tarih boyunca kürtler bu bölge gerek siyasete,gerekse de kültürel yaşama yön vermişlerdir.bu bölgeye farklı coğrafyalardan göçen topluluklar kürt kültürünün etkisi altında kalmışlardır.bölge tarihsel süreçte farklı milletlerin egemenliği altında kaldıysa da,başlıca temel unsur olan kürtler asla bölgede azınlık durumuna düşmemiş ve kültürel benliklerini korumuşlardır.

kuzey kürdistan kendi içerisinde alt folklorik kürt kültürleri bulundurmaktadır.konuşulan dil genel olarak kurmanci ve zazaki lehçesi olsa da,bölgeler arasında konuşma yapısı farklılıklar göstermektedir.genel olarak kuzey kürdistanın baskın kültürlerine şunları örnek verebiliriz.
hakkari(colamberg) bölgesi:hakkari bölgesi kuzey kürdistanda kültürünü en üst düzeyde koruyan bölgelerin başında gelir.coğrafyası dağlık olmasından sebeb,dış dünyaya daha kapalı olması,kültürünü koruyabilmesine yardımcı olmuştur.bölge kültür alt benliği, hakkari il sınırları ile,şırnağın doğusu ve vanın güneyini içine alan coğrafyada etkilidir.
botan bölgesi:bölge siirtin doğu ilçeleri ile şırnağın başta cizre olmak üzere,botan çayına yakın ilçeleri,hakkarinin doğusu ve bitilisin hizan ilçesinin güneyini içine alan coğrafyadır.kürt kültürünün en güzel örnekleri bu bölgede gün yüzündedir.konuşulan dil daha batıda kalan kürtler tarafınan pek anlaşılmasada, bölge kürt kültür açısından çok zengindir.hakkari bölgesi gibi bölge genellikle dağlıktır ve bir çok doğal güzellikler bulundurmaktadır.
serhad bölgesi:amedin pasur(kulp) ilçesininden başlayıp,doğu anadoluda ardahana kadar çıkan bölge serhad olarak adlandırılmaktadır.bölge coğrafya olarak çok soğuk olmakla beraber,kültürel zenginlik olarak oldukça sıcaktır.kürt edebiyat tarihinde önemli bir rol oynayan ahmede xani bu bölgedendir.yine sözlü edebiyatta önemli bir yere sahip dengbej şakiro bu bölgenin insanıdır.
amed bölgesi:bölge amed ve çevresinden oluşur.kürtlük bilnci oldukça yüksek bir bölgedir.yine kürtlerin en kalabalık şehri amed olması itibari ile kürtler açısından bir başkent özelliği taşır.
xerzan bölgesi:bölge batman ve siirtin doğsundan oluşur.
dersim bölgesi:dersim ve civarından oluşur.bölge mezhepsel olarak alevi ve zazadır.kürt ulusu açısından oldukça önem arzeder.dersim isyanı bu bölgede olmuştur.coğrafyası munzur çayı ile beraber bir doğa harikasıdır.

urfa ve batı fırat kürtleri:urfa,antep ve maraştan oluşur.bölge türklerin yaşadığı şehirlere yakın olması itibarı ile en fazla asimilasyona uğrayan bölgedir.aynı zamanda düzlük ve platoların çok olması çoğrafyanın dış etkilere daha açık olmasını sağlamıştır.buna rağmen urfa bölgesi birçok değerli kürt büyüğü ve sanatçısı yetiştirmiştir.